Tôi mua những bộ quần áo rất đắt tiền, nhưng chúng trông vẫn cứ rẻ tiền khi tôi mặc vào. Người ta hay nhân cách hóa các vật vô tri, ví dụ như các con thú nhồi bông, xe hơi hay cổ phiếu. Phản ứng dây chuyền này tạo ra cơ hội mua vào nếu giá trị kinh tế dài hạn của công ty vượt quá mức giá chào bán.
Một hiện tượng trên thị trường mà Warren tin tưởng là nếu công ty làm ăn tốt trong một thời gian dài thì giá cổ phiếu cũng sẽ tăng theo để phản ánh đúng giá trị gia tăng của công ty. Trong mỗi thương vụ đầu tư, bạn cần có đủ can đảm và niềm tin để bỏ ra ít nhất là 10% tài sản của mình vào cổ phiếu đó Phải cần thời gian để cho giá trị doanh nghiệp tăng lên - điều này không thể thực hiện qua đêm.
Những công ty Warren chọn đầu tư, như Coca-Cola, Budweiser, Wal-Mart, Wrigleys, Hershey, và H&R Block, hầu như đều là những công ty không bị tác động bởi một thằng ngu. Đây là bản chất của việc ra quyết định và cũng chính là lý do làm cho nó thú vị. Quản lý sự nghiệp băn thân củng giống như đầu tư - mức độ khó khăn không được tính đến.
Những công ty tầm thường luôn phải vất vả tìm tiền mặt, nợ như chúa chổm, và nếu rơi vào rắc rối, họ thường phải giật bên này đắp bên kia, dẫn đến rắc rối ngày càng trầm trọng. Họ kiếm tiền từ những phần trăm hoa hồng nhận được khi mua và bán cổ phiếu cho bạn. Họ còn khiến bạn phải mua bán dựa trên kết quả bầu cử tổng thống.
Trong khi đó, những công ty vĩ đại có giá cổ phiếu giảm khi thị trường chứng khoán sụp đổ đều ngay lập tức phục hồi khi thị trường nhận thấy năng lực sinh lợi của họ không hề suy suyển. Ngoài ra, mua thêm một mớ vấn đề bao giờ cũng dễ dàng hơn là cố gắng giải quyết mớ vấn đề cũ. Chỉ cần tập trung vào khoảng giữa sân là được rồi, đất đã đủ rộng để quý vị kiếm tiền, không cần thiết phải chơi ở khu vực ranh giới mập mờ.
Cả hai lần rút lui này đã giúp ông không bị tổn thương khi thị trường sụp đổ sau đó, và cả hai lần rút lui này đã để lại cho ông rất nhiều tiền mặt để tận dụng giá cổ phiếu thấp kéo theo sau đó. Nếu bạn mua đúng công ty với giá hợp lý, thời gian chỉ càng làm tăng thêm giá trị của nó, giúp bạn càng giàu thêm khi giá cổ phiếu gia tăng phản ánh đúng tiềm năng của doanh nghiệp. Warren luôn nói rằng ông yêu thích công việc của mình đến mức ông có thể trả tiền để được làm việc.
Đây là lúc kiếm tiền dễ dàng. Sự sầu thảm khiến người ta cần được chia sẻ, thậm chí đến mức ngu ngốc. Cái này giống như một người tung hứng có quá nhiều quả banh trên không.
Như Woody Allen đã từng nói: Người môi giới giao dịch chứng khoán là người đầu tư bằng tiền của người khác cho đến khi số tiền này bốc hơi hoàn toàn. Nếu bạn sẽ nắm giữ cổ phiếu trong suốt 5 năm, bạn không cần phải quan tâm đến thị trường chứng khoán định giá như thế nào trong khoảng thời gian từ năm thứ nhất đến năm thứ tư. Người đỡ đầu Graham của ông tin rằng con số đã phản ánh tất cả những gì cần biết; ông ấy không tách biệt những công ty thuộc dạng hàng tiêu chuẩn như dệt may, thường có cơ cấu kinh tế dài hạn yếu kém, với những công ty hàng tiêu dùng độc quyền như Coke, có cơ cấu kinh tế dài hạn vững vàng.
Khi công ty gặp khó khăn thì cứ giải quyết xong vấn đề này sẽ có ngay vấn đề khác nảy sinh - chẳng bao giờ chuột không chạy theo đàn trong bếp. Nếu phải giỏi đại số hay tích phân mới là một nhà đầu tư vĩ đại thì chắc tôi phải quay về đi giao báo thôi. Điều bạn cần làm là hãy áp dụng bài học vào những vấn đề của ngày hôm nay.
Nếu bạn hiểu rõ quy trình đầu tư, bạn sẽ không cần đến những nhà phân tích hay tư vấn đầu tư, và bạn cũng không cần đến các quỹ hỗ tương hay bất cứ nhà rao giảng nào trong nghề này. Nhưng trong chứng khoán, không phải như trò chơi trong sòng bạc, rủi ro chênh lệch rất nhiều giữa các loại chứng khoán khác nhau, tùy thuộc vào hai yếu tố - chất lượng kinh doanh của công ty và cái giá bạn trả cho cổ phiếu của họ so với chất lượng này. Và bạn cũng nên tránh xa những công ty có lợi nhuận biên thấp và liên tục thua lỗ.