Tôi cười, cười gượng gượng: trong bụng tôi thì khoái vì người ta khen mình hùng biện nhưng bất mãn, bất mãn lắm vì bị chê là tư tưỏng chưa già giặn. Khủng hoảng nầy nguy hiểm nhất trong các cuộc khủng hoảng tâm lý bạn trai. Không phải học những cách lòe đời, dùng môi mép mà thu tâm.
Ta nên thận trọng, rất thận trọng. Vào những chiều thu cô độc họ lấy ra đọc như người đọc kinh nhựt tụng. Thiên tài như Kim Trọng đa tình đến nỗi nghe tiếng đ àn bà mà
Mà coi chừng thường tại óc trực giác nhận định sai lầm, rồi tình dục thổi thêm lửa yêu. Có lẽ bạn trách nam giới là đ ê hèn vì có ái tình ích kỷ, đượm màu nhục dục, hiếu sắc? Phái mạnh thành thật nhận sự trách cứ ấy. Chạy đến thần lực bằng kinh nghiệm rồi động viên nghị lực để xây dựng cuộc đời theo lý tưởng ở trên tôi trình bày cho bạn.
Cứ quan sát một phòng học sinh nam ở chung trò trọ học thì biết được phần nàotính lôi thôi của bạn trai. Họ không biết chắc ra sao mà biết chắc là thiếu. Lắm lúc họ nghĩ về ngả đường đời họ phải đi.
Vừa bước xuống diễn đàn vừa lau mồ hôi tôi gặp một bực trí thức bắt tay tôi. Lúc ấy đừng đem hình phạt, uy quyền đ àn áp họ. Những cuộc gặp gỡ với bạn gái, làm cho bạn trai thích các lối chào hỏi, chuyện vãn, giúp đỡ nhau.
Họ có xu hướng tự cho mình đã quá khôn ngoan, đã suy xét kỹ điều mình nói, làm. Gương mặt mất đi nhiều nét ấu trĩ bây giờ nở nang hơn, có nhiều mơ mộng và pha lẫn chút buồn. Bị thứ tinh thần đó mà bạn trai, dù muốn dù không, mang tật mâu thuẫn.
Có gia đình cũng đông người đấy mà họ nghe như mình lạc giữa một nghĩa địa. Họ muốn trong số bạn chơi, bạn lớp có một tâm hồn như ý, chia sớt riêng nguồn tâm sự vô bờ bến của họ. Họ phải chuẩn bị bây giờ để xài suốt đời.
Còn bạn có một người bạn, đồng niên, sau buổi dậy thì cũng có tình yêu nồng nhiệt như bạn. Nhiều lần gặp cha mẹ đến trường họ lánh mặt vì mắc cỡ. Nguyễn Du quả là nhà tâm lý sâu sắc khi ông để Kiều thốt ra những lời nầy lúc chàng Kim bị lửa nhục tình xô đẩy cám dỗ nàng làm việc nguyệt hoa:
Còn sự sinh sản thân xác, Ngài cộng tác với người nam và người nữ. Bởi có lối yêu muốn chiếm hữu tim người cách chớp nhoáng nầy mà nhiều người bạn trai hay chọc ghẹo hay gây nhiều ác quả về pháp luật. Họ có những nét tâm lý đặc biệt.
Đừng ai đòi ở họ địa vị xã hội hay chương trình của vị lai. Có khi họ cho thể dục là cực hình, trừ một số chuyện luyện bắp thịt. Họ quên rằng con người ưa tâm phục hơn lý phục.