Trong lãnh vực học hành, tuy không có trí tưởng tượng tự nhiên phong phú bằng bạn gái, bạn trai được luyện tập về tài năng nầy vẫn làm được những công trình văn hóa do óc tưởng tượng một cách khách quan. Rồi đến vai trò của lương tâm: tài năng nầy bắt buộc ráo riết người đàn ông một khi nhúng tay vào công việc xây dựng gia đình, biểu lộ tình yêu trong việc tính giao không thể để một mình đàn bà gánh trách nhiệm gia thất. Cái nạn lông ben cũng là cái nạn bạn trai rất khiếp.
Xã hội kỳ lạ chỗ nầy, xã hội hiểu là có bạn trai: là ai cũng nhận sống theo lý trí và lý tưởng theo thực tế người ta sống bằng tình cảm nhiều hơn. Nói họ yêu mến các kẻ nầy thì không đúng mà nói họ không yêu thì cũng khó nói. Họ tuy không cótính hồ nghi như của hai người nầy nhưng họ hay có cảm tưởng thầy giáo thiên vị bạn lớp chép bài.
Có kẻ lấy nhục tình làm mục đích của cuộc đời thì lầm lạc cũng y như kẻ khinh rẻ nhục tình. Tôi phải lãnh đạm với sự trêu bẹo của nhiều cánh hoa đang chờ bướm. Có khi họ hơn kẻ nầyở chỗ được đ ào luyện trong nghèo túng, đau khổ, nhờ đótính tình trầm mặc, cẩn thận, khôn ngoan hơn.
Trong thân thể họ có hình ảnh gia đình mà họ là hy vọng, có hình ảnh quốc gia mà họ là rường cột. Bạn trai mà ai biết chia sớt ưu sầu, ước vọng với họ, họ dám hy sinh chết sống. Nhưng lý tưởng chân chính hiểu là ý lực đẹp nhất mà bạn đeo đuổi và đem ích lợi cho bạn và tha nhân.
Trực giác phải chịu là thiên phú đặc biệt của bạn gái. Thì đối với họ thời gian như đốt trôi giai đoạn: hai giờ Việt văn qua như chốc lát. Tự do cá nhân ăn nói, xê dịch của họ bị giam lại như nhốt tù.
Mà coi chừng mấy câu: cây xiên bên nào ngã bên nấy, ai gieo gió thì gặt bão luôn vô nghĩa đâu. Tình máu mủ của bạn trai đối với gia đình sâu sắc nhưng thầm kín. Ngay trường hợp họ lỗi lầm, nếu được cảnh cáo, trừng phạt đúng đắn, họ dám phục thiện.
Sự bạc đãi lên mặt của một cô gái ỷ mình học cao, trẻ đẹp, giàu sang có thể bị lòng tự trọng nầy trừng trị đến khốc hại. Có nhiều bạn trai đi đến chỗ cẩu thả bên ngoài. Bạn tự nhiên cảm thấy có bổn phận tích lũy sinh lực để các sứ mệnh ấy được chu đáo thể hiện.
Ai họ cũng giao tiếp được mà không hề có ý nghĩ mình cô độc. Con! con có thấy mấy trái bầu bí non không. Aùo xé trôn hai bên họ đã chán thì họ cho may bít bùng giống áo túi của các bà thôn quê.
Đó là những tích động, những hành động trên bắp gân chứ không phải là những tác vi mang dấu suy nghĩ. Mà nhất là họ thấy trong cách cư xử, xuyên qua lời nói, cử chỉ có những vẻ đẹp siêu nhiên: Sự hiền dịu, óc tế nhị, lòng hy sinh,tính phục vụ. Đứa bé trai có lần ăn khế ngọt hễ sau thấy khế là đòi ăn, tưởng khế nào cũng ngọt.
Họ tiêu xài học phí rịn mồ hôi cha, rướm nước mắt mẹ vì chạy tảo tần lo cho con, vào những việc nhậu với bạn trai để thảo luận về chương trình yêu, kế hoạch yêu. Không có ý sống đời như một Rosseau với Confession, một Gide với Cahier d'André Walter, bạn trai thường chỉ coi văn thơ là phương thế để thổ lộ tâm sự. Brizeux muốn vậy nhưng lại làm thi sĩ.