Nếu có thêm nữa, theo cách nói của người Pháp, thì chỉ là phí phạm. Chúng ta đang nói đến một anh chàng vẫn còn đi chơi với những người anh ta quen hồi trung học, vẫn sống trong cùng một khu nhà từ nhỏ đến lớn. Tôi hy vọng quyển sách này sẽ làm giàu thêm thế giới của bạn, biến cuộc sống thành một chốn thú vị với nhiều lợi ích dành cho đầu tư, làm việc, và sinh sống.
Sau này tôi phát hiện ra rằng, đối với những tín đồ nghiên cứu Buffett, những câu cách ngôn này chẳng khác gì những lời giảng đạo của một bậc trưởng lão, nghĩa là càng suy ngẫm thì lại càng nghiệm ra được nhiều điều sâu sắc. Nếu bạn bán đi cổ phiếu và nó tiếp tục tăng giá, bạn có thể ngồi tiếc nuối hàng tháng trời. Tham lam nhiều dẫn đến ganh ghét, và ganh ghét là một con đường của cảm giác không bao giờ thấy đủ.
Một công ty tầm thường cho dù được điều hành khôn khéo đến thế nào, thì cơ cấu kinh tế lỏng lẻo của nó vẫn sẽ cột chặt nó với kết quả yếu kém. Một công việc thử thách khiến mọi việc trở nên thú vị, mang đến cho bạn sự quý trọng bản thân, thúc đẩy sáng tạo, và thu hút được những người giỏi nhất. Ông mua cổ phiếu của họ với giá $38, nhưng phải nhìn chúng rớt giá chỉ còn $27.
Chính là vì con số chi phí giao dịch liên tục bị rút tỉa mà những nhà quản lý tài chính thu từ khách hàng trên danh nghĩa giúp họ làm giàu. Warren học được rằng một khi bạn đã ký hợp đồng, thương vụ xem như đã chốt. Warren luôn nói rằng ông yêu thích công việc của mình đến mức ông có thể trả tiền để được làm việc.
Ông thích những công ty vĩ đại có tương lai dự đoán rõ ràng nhưng được bán với giá hời vì một sai lầm có thể sửa chữa được của bộ máy quản lý hay vì sự suy thoái của cả ngành hàng, hay vì thị trường đang đi xuống. Rất nhiều người đẹp này sau đó đã giúp ông trở thành tỉ phú. Nhà đầu tư hôm nay không hưởng lợi từ lợi nhuận do tăng trưởng trong hôm qua.
Một người kinh doanh giỏi biết phân biệt rõ ràng giữa một công ty tốt và một công ty tồi — và một nhà đầu tư giỏi biết rõ khi nào một công ty được bán với giá rẻ hay bị định giá quá cao. Nhưng nó vẫn không thể thay đổi được việc bạn có bao nhiêu người yêu thương hay bạn có mạnh khỏe không. Ông thích đợi cho cổ phiếu được giao dịch một thời gian và cái nhìn ngắn hạn của thị trường chứng khoán đã làm cho giá cổ phiếu bị đẩy xuống một cách không xứng đáng.
Warren gần như để cho các nhà quản lý tự điều hành công việc kinh doanh của họ, để họ chịu trách nhiệm về tất cả các quyết định vận hành. GIÁ TRỊ KINH TỂ DÀI HẠN LÀ BÍ QUYẾT ĐỂ TẬN DỤNG SỰ ĐIÊN RỒ CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN TRONG NGẮN HẠN Ngày nay tất cả những thứ này chỉ còn là quá khứ không có chút hy vọng kinh tế nào.
Một ví dụ tuyệt vời minh họa cho điều này là khi Warren mua cổ phiếu của Wells Fargo ngay lúc khủng hoảng ngân hàng năm 1990. Tính cẩn trọng trong các quyết định đầu tư có thể giúp bạn tránh những hành động điên rồ và giúp bạn làm giàu. Điều này hình thành một cuộc sống nhạt nhẽo cho những người bạn yêu thương, trong đó có cả bản thân của bạn.
Warren không bao giờ quên quy luật này. Cho dù nó có giỏi cách mấy, cho dù nó có áp dụng được nhiều sáng kiến đến mấy, hoặc cho dù có ném thêm bao nhiêu vốn vào nó, thì kết quả vẫn không thay đổi - các đối thủ cạnh tranh ở nước ngoài luôn có thể sản xuất vải sợi với chi phí thấp hơn tại Mỹ. Đôi khi người ta đầu tư, nhưng người ta quên mất là mình đang mua một phần lợi tức từ công ty.
Chúng ta hãy chờ đợi. Mỗi ngành nghề chuyên môn rõ ràng đều là một âm mưu chống lại người bình thường ngoại đạo. Warren cho rằng bí mật của ông trong việc phát triển tập đoàn là bằng cách mua lại các công ty đã có sẵn đội ngũ quản lý tài năng, với mức giá hợp lý, và sau đó tránh mặt đi để họ tự do làm công việc của mình.