Bây giờ tôi biết rằng ở đời chẳng ai để ý đến mình cả và có nghe nói gì về mình, họ cũng thấy kệ. Tôi quen ông ta từ lâu. Kết quả? Thì đây, ông giật được hết những danh dự trong các lớp ông theo và thành một thần đồng ở Nữu Ước Đại học đường.
Dễ trả lời lắm: Đó là bài học chỉ cho tôi sự quan trọng của ý nghĩ. Một lần, trong trận Nam Bắc chiến tranh, khi nghe bạn thân tố áo những kẻ thù cay độc nhất cảu mình, ông nói: "Các anh còn giận dai hơn tôi nữa. Tôi hỏi có buồn vì cụt tay không, người đó đáp: "Không, ít khi tôi nghĩ đến điều ấy lắm.
Nhưng nếu ông thắc mắc lo lắng về bệnh mất ngủ thì có lẽ chết sớm lâu rồi. Lúc đó vì chiến tranh, dầu xăng bị hạn chế gắt và người ta chỉ giao cho chúng tôi vừa đủ số xăng để phân phát cho khách hàng thôi. Tôi còn nhớ những ngày bàn về sự xung đột giữa khoa học và tôn giáo.
Vì vậy, nhiều lần tôi kể cho họ nghe chuyện một ông không được học hết những lớp sơ đẳng trường làng mà cũng nên danh. Tôi chỉ khuyên bạn khinh thường những lời chỉ trích vô căn cứ. Tròng mắt họ luôn luôn đưa ngược lên.
Không đâu, đó là ý của ông Herbert E. Ta còn xa mới được hoàn toàn. Một tối, tôi vặn vô tuyến điện và nghe thấy một câu kỳ cục.
Hiếu giới thiệu cho tôi hai cuốn How to win friends and influence people và How to stop worrying [1] đều của Dale Carnegie và kiếm cho tôi được cả nguyên bản tiếng Mĩ với bản dịch ra tiếng Pháp. Dù sang hèn, giàu nghèo, ai cũng có ưu tư, phiền muộn; chỉ hạng đạt quan, triết nhân, quân tử mới "thản đãng đãng" (thản nhiên, vui vẻ) được, như Khổng Tử nói (Luận ngữ - Thuật nhi - 36). Tôi kin kể: Lần đầu tiên từ giã miền đồng ruộng Misssouri tới Nữu Ước, tôi vô làm trong Hàn Lâm kịch trường.
Bạn cho là lạ lùng ư? Xin bạn hãy nghe đây. Alvarez ở dưỡng đường Mayo thì nói: "Những ung thư trong bao tử sưng thêm hay tiêu bớt đi là tuỳ sự mệt nhọc của bộ thần kinh tăng hay giảm". Ngày nay một pho tượng đá hoa cương được dựng trước phòng Triển lãm Quốc gia - một bức tượng nhắc nhở cho những ai qua lại, một vinh dự hoàn toàn nhất của Anh Cát Lợi.
Và ngày tháng qua, tôi dần dần thấy rằng 99 phần trăm những nỗi lo lắng ấy không bao giờ xảy tới. Vì sự lo lắng có cái kết quả khốc hại là làm cho ta mất khả năng tập trung tư tưởng. Nhưng tôi đã thay đổi thái độ tinh thần để giúp cơ thể tôi tự trị lấy căn bệnh".
Ông đọc sách và nhiễm được thú nghiên cứu những vấn đề chính trị kinh tế và xã hội. Mà lúc ấy ông bao nhiêu tuổi? Ba chục! Thiệt không ai tin được. Nửa đêm ông thường tỉnh giấc, nhìn bóng trong gương rồi lấy bút, sợn tự vẽ mặt ông.
Kaller là một nhà doanh nghiệp khôn khéo đã tự kiếm ra được triết lý của Épitète dạy cho dân La Mã 19 thế kỷ trước: "Chỉ có một cách tìm được hạnh phúc là đừng lo nghĩ về những điều ngoài ý lực của ta!". Ta làm ăn đã 19 năm nay. Tôi vẫn ngủ kỹ như thường.