Chí dục bao giờ cũng cần thiết cho mọi hạng người trong nam giới. Chớ nếu dùng nó cách hợp pháp nghĩa là trong hôn nhân thì nó rất tốt đẹp vì nhờ nó mà có nhân loại, trong đó có các vĩ nhân, có thánh nhân mà phần đông là người tu trì độc thân. Khi nghĩ đến hài nhi, đ àn ông liên tưởng ngay người bạn trăm năm mà họ đã phú thác trọn quả tim.
Phần đông những thanh niên nầy, bị hối hận vì sau cùng họ thấy hạnh phúc gia đình đòi hỏi những thực tế để được trường tồn. Tôi muốn nói những bạn trai có trước mặt mình những hình ảnh nói lên bao nhiêu cái rối ren, thắc mắc, gay cấn, éo le của ái tình. Lồng ngực nở nang nhanh chóng từ 12 tuổi đến 18 tuổi và biến đổi chút ít đến 25 tuổi.
Tôi nói ngay tinh thần nhiệm vụ của nam giới đối với xã hội nhỏ của họ là gia đình. Bạn trai tuổi hoa niên, lòng trào nhựa sống cũng thời danh dự không thua người lớn. Thầy có lỡ lời, nói gì bất đáng, có họ ngồi sẵn dưới, đứng lên chỉnh phong tay đôi.
Bạn trai thiếu niên, thanh niên khó chú ý học hành lắm. Nhưng khi mất tình yêu hay bị bội bạc, đ àn ông đau khổ không thua đ àn bà có khi hơn nữa vì trong lúc cô độc họ dùng lý trí để suy xét chân nghĩa của ái tình, phán đoán về nhân nghĩa, thuỷ chung. Mà thưa bạn, ở đời cái gì lôi vật khác thì vật khác ấy phải bị chi phối không? người ta hay nói đ àn ông là phái mạnh nhưng dưới góc cạnh ái tình tôi thấy đ àn ông bị chi phối nên thỉnh thoảng tôi gọi đ àn ông là phái yếu.
Lấy xương sườn của người nam thứ nhất là Adong để dựng nên người nữ thứ nhất là Evà. Một khi kẻ nầy bị ái tình, nhục tình chi phối thì đàn bà không đủ nghị lực để từ chối sự mua bán tình yêu. Lấy ái tình, nhất là nhục tình là điều quái gỡ chỉ có sự tu hành là quý trọng, còn yêu nhau, có con cái là bậy, đáng khinh.
Căn dặn họ tránh sự quá lố nó làm hại cho thịt gân hơn là phát triển. Dưới đây bạn và tôi ta thử căn cứ vào mục đích của ái tình để phân tích cốt tủy ái tình của bạn trai. Cũng nên để ý hàng rào của óc trách nhiệm nầy còn có lòng quảng đại, lòng trọng danh dự là những đặctính của tâm lý người nam.
Tại lãnh đạm mà quá đơn giản chăng? Cũng không. Cũng đừng ỷ quyền cao, nuôi nấng họ, thấy họ cô thế mà xử bạc họ trước mặt kẻ khác, nhất là trước mặt phái yếu. Hãy nghe Gina Lombroso trong cuốn Tâm hồn đ àn bà đã nói cách chí lý: 'Chính bởi ái tình của đ àn ông nối chặt với sự khoái lạc chiếm cứ vào họ yêu đàn bà nào họ chưa làm chủ được, hơn là người đã thuộc quyền họ, họ yêu vị hôn thê hơn là vợ của họ.
Đây nữa! một lỗ mọi của sông sâu tình ái nổi sóng gió của bạn trai: tôi muốn nói sự mê say những hình ảnh giai nhân có chữ ký kỷ niệm và nhất là những hình ảnh ái ân biểu lộ những lối hành dâm theo sự chỉ huy của quỷ dâm dục. Các em thấy chị dễ thương biết lo cho mình. Mấy năm làm Hiệu trưởng và Giám đốc cho mấy trường ttrung học tôi có chút kinh nghiệm nầy là cách chung nữ sinh dễ dạy, nam sinh hay nói nghịch.
Những ước muốn nầy có lẽ bạn cho là đòi hỏi quá. Tôi nói ngay tinh thần nhiệm vụ của nam giới đối với xã hội nhỏ của họ là gia đình. Thời xưa hay ở thôn quê trong giới ít học, không phải người ta không biết yêu đâu.
Họ đã khô lạt càng khô hơn. Bạn gái thua hẳn họ về cuộc sống tinh thần nầy. Lắm lúc mẹ mang con nặng nhọc, song không dám âu sầu vì muốn con sau nầy vui tươi.